Nudności - niezbędny mechanizm obronny
Jeśli nieprzyjemne uczucie osłabienia rozprzestrzenia się w Twoim żołądku, zapala się lampka kontrolna: osoba cierpiąca na nudności zawsze obawia się, że wkrótce może zwymiotować. W zależności od nasilenia objawów nudności, codzienne zadania mogą stać się ciężarem. Leczenie tej przypadłości jest często problematyczne, ponieważ przyczyny mogą być różnorodne. Co powoduje nudności? Jak możesz się pozbyć mdłości oraz wymiotów?
Oto przyczyny nudności
Cierpiący może odczuwać irytację z powodu mdłości, ale w rzeczywistości jest to bardzo przydatny mechanizm. Jest to wyraźny sygnał ostrzegawczy informujący, że coś jest nie tak. Jeśli żołądek lub pierwsze odcinki jelita cienkiego uruchamiają lampki kontrolne (na przykład z powodu drażniących substancji w diecie), mogą się one objawić właśnie w postaci nudności. Dana osoba czuje się chora i wie, że musi być szczególnie ostrożna. Powinna także zadbać o to, by w przyszłości unikać produktu, który wywołał podrażnienie żołądka. W wielu przypadkach nudności zapowiadają wymioty.
Ciało zna wrażliwość przewodu pokarmowego. Aby uchronić się przed szkodliwymi czynnikami, opracowało mechanizmy usuwania zanieczyszczeń, patogenów lub nieprzyjemnych bodźców tak szybko, jak to tylko możliwe. Z jednej strony szkodliwe treści można jak najszybciej wyeliminować z przewodu pokarmowego poprzez biegunkę, z drugiej strony mogą zostać usunięte z organizmu, zanim jeszcze wejdą w proces trawienia - poprzez wymioty.
Jakie wczesne oznaki informują o wymiotach?
Nudności niekoniecznie oznaczają, że zwymiotujesz. Często podrażnienie, które zaalarmuje żołądek i jelita, znika samoistnie. Jeśli tak się nie stanie, uczucie dyskomfortu w żołądku może ulec szybkiemu nasileniu. Jeśli wymioty są nieuchronne, zwykle dadzą o sobie znać następującymi symptomami15:
- bladość na twarzy
- nasilające się nudności
- zimne poty
- wzrost produkcji śliny – ciało robi to, by ochronić zęby przed żrącym kwasem żołądkowym
Szczególnie w przypadku ostatniej oznaki, proces ten może trwać zaledwie kilka minut zanim faktycznie dojdzie do wymiotów.
Przyczyny nudności i wymiotów
Nudności i wymioty są niezbędnymi funkcjami ochronnymi organizmu. Czynniki je wywołujące i proces wewnętrzny są dokładnie koordynowane. Na przykład, jeśli poczujemy obrzydliwy zapach, nerwy węchowe nosa szybko przekazują informacje do ośrodka wymiotnego w mózgu. Jeśli nerwy w żołądku i jelicie cienkim napotkają podejrzane substancje podczas trawienia, robią to samo. Natychmiast wysyłają sygnały nerwowe do ośrodka wymiotnego - poszkodowana osoba zaczyna się źle czuć. Jeśli pewien próg zostanie przekroczony, ośrodek wymiotny zareaguje: skoordynuje się z ośrodkiem oddechowym i układem sercowo-naczyniowym oraz wywoła gwałtowne skurcze mięśni jelit i przepony. Zawartość żołądka i jelita cienkiego będzie tłoczona ku górze ze sporą siłą – człowiek zacznie wymiotować.
Istnieje niezliczona ilość czynników wywołujących nudności, a nawet wymioty - od łagodnych i łatwych do zredukowania aż po poważne, mogące wymagać natychmiastowej pomocy lekarskiej:
- Obrzydzenie
- Stres
- Choroba lokomocyjna
- kofeina, nikotyna i alkohol
- migrena
- zakażenia
- zapalenie błony śluzowej żołądka
- nietolerancja pokarmowa
- czynnościowe zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak dyspepsja
- kolki
- odmiedniczkowe zapalenie nerek
- zapalenie wyrostka robaczkowego
Wszystkie te czynniki i więcej są odpowiedzialne za nadejście nudności. W każdym przypadku, nudności i wymioty są oznakami, że coś złego dzieje się w organizmie. Nie ignoruj tych sygnałów ostrzegawczych.
Przyczyny przewlekłych, trwałych lub nawracających nudności
Przewlekłe, trwałe lub nawracające nudności mają wiele przyczyn. Jedną z najczęściej wymienianych jest ciąża. Ale także alergie, nietolerancje pokarmowe, oraz zaburzenia takie, jak dyspepsja czy zespół jelita drażliwego mogą powodować nawracające mdłości. Często występują one prosto po przyjęciu pokarmu, dlatego ludzie z przewlekłymi nudnościami rozwijają strach przed jedzeniem. Niektórzy tracą bardzo dużo masy ciała z powodu przewlekłych mdłości, co sprawia, że mogą wyglądać anorektycznie, to nie oznacza jednak że chorują na anoreksję.
Ale przyczyny nie zawsze znajdują się w układzie żołądkowo-jelitowym. Także takie schorzenia jak choroby nerek, serca lub wysokie ciśnienie krwi również mogą powodować mdłości. Dlatego tak istotna jest konsultacja z lekarzem, jeśli nudności występują wielokrotnie.
Przewlekłe nudności rozpoznaje się, gdy następujące czynniki mają miejsce:
- Nudności są uciążliwe (na tyle silne, że utrudniają zwykłe czynności). Występują co najmniej jeden dzień w tygodniu wraz / lub z jednym albo więcej epizodów wymiotów w tygodniu.
- Wyklucza się wymioty, które wywołuje się samemu, a także zaburzenia odżywiania, regurgitację lub przeżuwanie.
- W rutynowych badaniach (w tym w górnej endoskopii) nie zostały potwierdzone żadne choroby organiczne, ogólnoustrojowe lub metaboliczne, które mogłyby wyjaśnić występowanie nudności lub wymiotów.
Nudności w połączeniu z innymi objawami
Nudności to objaw, który może być związany z wieloma innymi symptomami ze strony przewodu pokarmowego, takimi jak refluks żołądkowy, odbijanie, zgaga itp.
Refluks oznacza „cofnąć się”. Mówimy o refluksie wtedy, gdy treść żołądka częściowo przepływa z powrotem do przełyku. Nudności są często związane z refluksem, ale mogą zależeć od wielu czynników i indywidualnej podatności. Często występują problemy z mięśniem zwieracza między żołądkiem a przełykiem, ale sam refluks jest zjawiskiem do pewnego stopnia normalnym. Wyjaśniając to najprościej: cofający się sok żołądkowy może podrażniać zakończenia nerwowe w ścianie przełyku, które wówczas przekazują sygnał do ośrodka wymiotnego. Jeśli Twoje nerwy są szczególnie wrażliwe, zareagują intensywniej.
Nudności często występują w połączeniu z innymi chorobami i dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak:
- refluks żołądkowy (jak opisano powyżej)
- zgaga
- odbijanie
- dyspepsja czynnościowa
- ucisk w żołądku
- niestrawność
- choroba nerek
- zapalenie wątroby (hepatitis)
- niewydolność serca
- wysokie ciśnienie krwi
- guz w mózgu lub rdzeniu kręgowym
To możliwe, ale nadal niekonieczne przyczyny nudności. Skonsultuj się z lekarzem, jeśli cierpisz na długotrwałe nudności (występują co najmniej jeden dzień w tygodniu wraz/ lub z jednym albo więcej epizodów wymiotów na tydzień), a także jeśli towarzyszą im inne objawy, takie jak silny ból w okolicy żołądkowo-jelitowej. Lekarze potrafią ustalić przyczynę i rozpocząć najbardziej odpowiednią dla Ciebie terapię.
Nudności w ciąży – pierwszy i ostatni trymestr
Nudności występują częściej w pierwszych tygodniach ciąży. Zwykle zaczynają się około 7 i trwają do mniej więcej 20 tygodnia ciąży. Ale mogą również wystąpić później, z powodu zmiany gospodarki hormonalnej w organizmie i obciążenia macicy, od 31 tygodnia ciąży.
To może pomóc w zapobieganiu nudnościom w czasie ciąży:
- Rozłóż posiłki w ciągu dnia, to zmniejszy ciśnienie w żołądku.
- Pij dużo płynów i dostarczaj swojemu ciału witamin i minerałów. W przypadku nudności pomocne może być picie niegazowanej wody i herbat ziołowych, takich jak rumianek i herbata miętowa. To łagodzi uczucie osłabienia żołądka.
- Podczas jedzenia, staraj się przyjmować mniejsze ilości pokarmu. Łatwe do strawienia są na przykład:
- suszone owoce
- krakersy
- sucharki
- banany
- imbir
Jeśli chcesz złagodzić swoje dolegliwości za pomocą leków, zawsze przedyskutuj to najpierw z lekarzem.
Domowe sposoby na nudności
Warto podjąć próbę leczenia nudności (jeśli nie mają poważnej przyczyny) za pomocą domowych sposobów.
Zmniejszenie ilości wypijanej kawy, alkoholu, kwaśnych soków, takich jak sok pomarańczowy oraz ograniczenie nikotyny może pomóc93. Koper włoski zadziała uspokajająco na żołądek55. Kiedy nudności powodowane są uczuciem pełności, cenne składniki kminku39 mogą rozwiązać dolegliwości żołądkowe.
Marchew zawiera dużo błonnika po ugotowaniu i była stosowana w medycynie ludowej w celu wiązania toksyn w jelicie, może więc przyczynić się do szybszego zmniejszenia nudności.
Pomóc może picie większej ilości płynów: filiżanka ciepłej mięty, rumianku, herbaty imbirowej lub woda z plasterkiem świeżej cytryny.
Także świeże powietrze pomaga zwalczyć nudności – idź na krótki spacer lub otwórz okna.
Oczywiście zawsze najlepiej unikać pojawienia się nudności – jeśli znasz ich przyczyny. Nie wszystkie domowe sposoby pomogą cierpiącym na mdłości. Każdy jest inny i inaczej reaguje. Dlatego zaleca się próbować różnych środków, gdy znajdziesz właściwy sposób dla siebie, korzystaj z niego przy pierwszych oznakach nudności.
Jak właściwie leczyć nudności?
Wizyta u lekarza jest wskazana, jeśli objawy nasilają się, trwają kilka dni lub towarzyszą im inne symptomy, takie jak silny ból w okolicy przewodu pokarmowego. Opis przebiegu choroby i badania fizyczne pomagają zdiagnozować konkretną przyczynę nudności.
W dalszym leczeniu nie szukaj jedynie ulgi w objawach, ale celuj w leżące u ich podstaw przyczyny. Kuracja lekiem Iberogast® łagodzi nudności jako objaw dyspepsji23, 28, 45, 114, 115, 149, 187 , zwanej też niestrawnością czynnościową. Płyn na bazie wyciągów z ziół leczniczych5, 45, 98, 105 łagodzi nadwrażliwość nerwów żołądkowych110, 132, 162, 163, chroni błonę śluzową żołądka99 i normuje ruchy mięśni w obszarze żołądkowo-jelitowym5, 130, 163.
Iberogast®
Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego są zazwyczaj nie tylko wyjątkowo nieprzyjemne i związane z licznymi dolegliwościami, ale często utrudniają codzienne życie. Całe szczęście istnieje Iberogast®: połączenie dziewięciu ziół leczniczych5, 45, 98, 105 skoncentrowane na walce zarówno z podstawowymi przyczynami5, 8, 10, 130, 191 jak i irytującymi objawami23, 28, 45, 79, 114, 115, 123, 149, 187.